Tijdens mijn bezoek aan Finca Treurer, een olijfboomgaard op Mallorca, word ik ondergedompeld in een wereld waar traditie, passie en innovatie samenkomen om olijfolie van de allerhoogste kwaliteit te produceren. Miguel Miralles, de trotse eigenaar van Treurer, neemt me mee op een uitgebreide rondleiding door zijn familieboerderij waarbij hij niet alleen de technische details deelt, maar ook de filosofie en uitdagingen die komen kijken bij het produceren van dit vloeibare goud.
Gelegen in het hart van Mallorca, biedt de olijfboomgaard van Treurer een adembenemend uitzicht op het omliggende landschap. Hier, tussen de zachte glooiingen van de bergen en de zeldzame vlaktes van het eiland, gedijen de olijfbomen in de vruchtbare, kalkrijke bodem. De mediterrane zon en het unieke microklimaat van dit gebied zorgen voor de perfecte omstandigheden om olijven van de hoogste kwaliteit te telen.
De oorsprong van de naam 'Treurer'
Bij mijn eerste vraag aan Miquel, over de betekenis van de naam 'Treurer,' ontdek ik dat deze afkomstig is van het oude Mallorcaanse woord 'Tresorer,' wat schatbewaarder betekent. In de 16e eeuw is het landgoed eigendom van de schatbewaarder van Algaida. Tegenwoordig, zo vertelt Miquel met een glimlach, is de schat niet langer goud, maar de hoogwaardige olijfolie die hier wordt geproduceerd. Miquel benadrukt dat het belangrijk is te realiseren dat er grote kwaliteitsverschillen zijn in olijfolie; maar liefst 80% van de olijfolie op de markt is van lagere kwaliteit [1]. Treurer streeft ernaar om tot de beste 20% te behoren door gebruik te maken van zorgvuldige en traditionele methoden.
Volgens onderzoeken, waaronder die van de Universiteit van Californië, Davis [2], blijkt dat ongeveer 69% van de geïmporteerde olijfolie in de Verenigde Staten niet voldoet aan de internationale normen voor 'extra vierge' olijfolie. Dit is een indicator dat een significant percentage van de olijfolie op de markt van lagere kwaliteit is dan wordt geclaimd.
Wat je moet weten voor je olijfolie koopt
Bij het kopen van olijfolie is het belangrijk om een aantal zaken goed in de gaten te houden, zodat je optimaal kunt profiteren van de gezondheidsvoordelen die dit 'vloeibare goud' biedt. Hier zijn enkele tips van Miquel:
1. Kies altijd voor extra vierge olijfolie
Extra vierge olijfolie is de enige variant die je zou moeten kiezen als je wilt genieten van de gezonde eigenschappen van olijfolie. Deze olie wordt koudgeperst, wat betekent dat de olie uitsluitend door mechanische druk uit de olijven wordt gewonnen zonder verhitting of chemische processen. Hierdoor blijft het rijke gehalte aan antioxidanten en gezonde vetzuren behouden. Miquel benadrukt dat virgin olijfolie van lagere kwaliteit is en vaak niet dezelfde gezondheidsvoordelen biedt.
2. Let op de persingsdatum
Olijfolie verliest na verloop van tijd zijn antioxidanten en gezonde vetzuren. Koop daarom altijd een fles met een recente persingsdatum en gebruik de olie binnen een jaar na productie en binnen vier weken na het openen van de fles. Zo profiteer je optimaal van de voedingswaarde.
3. Bescherm tegen licht en lucht
Licht en zuurstof zijn de grootste vijanden van olijfolie. Onder invloed van licht degradeert de olie snel, dus kies altijd voor een fles van donker glas. Zorg er daarnaast voor dat je de fles goed afsluit na gebruik om oxidatie te voorkomen, wat de kwaliteit van de olie aanzienlijk kan verminderen.
4. Pas op voor ‘fake’ Extra Vierge Olijfolie
Helaas is niet alle olie die als extra vierge wordt verkocht, ook daadwerkelijk van hoge kwaliteit. Grote producenten kunnen goedkope olie chemisch bewerken en het mengen met een klein beetje echte extra vierge olijfolie om zo te voldoen aan de wettelijke eisen voor het oliezuurpercentage. Dit proces verwijdert echter veel van de gezonde stoffen en laat mogelijk chemische resten achter in de olie. Miquel wijst erop dat het daarom essentieel is om te kiezen voor olijfolie van kleine, betrouwbare producenten die transparant zijn over hun productieproces.
5. Kies voor kwaliteit
Hoewel Finca Treurer nog geen officiële biologische certificering heeft, benadrukt Miquel dat ze werken zonder het gebruik van chemische middelen. "We gebruiken geen pesticiden of kunstmest die schadelijk kunnen zijn, omdat we geloven dat de gezondheid van onze bomen direct invloed heeft op de kwaliteit van onze olie, en daarmee op de gezondheid van degenen die onze olie consumeren," aldus Miquel. Wat voor mij duidelijk wordt tijdens de rondleiding, is dat ze trouw blijven aan de kernwaarden van het bedrijf, zelfs als dat betekent dat ze soms minder moeten produceren en daardoor minder omzet draaien. In mijn boek 'Ongekend vrij' verdiep ik me verder in de kwaliteit van onze bodem en voedsel, en onderzoek ik de impact die dit heeft op onze kwaliteit van leven en ons geluk.
Ze staan onwrikbaar voor kwaliteit, en hier begint voor mij integriteit: eerlijkheid naar de olijf en naar de consument toe. Het klinkt misschien een beetje gek, maar ik kan deze toewijding ruiken en proeven tijdens de olijfolieproeverij. De liefde die deze familieboerderij erin stopt, proef je op je bord en dus ook direct in je lichaam.
Precies op tijd: Het oogsten van groene olijven voor uitzonderlijke kwaliteit
Miquel legt uit dat het moment van oogsten cruciaal is voor de kwaliteit van de olijfolie. Bij Finca Treurer worden de olijven geoogst wanneer ze nog groen zijn, omdat dit de fase is waarin ze de hoogste concentratie aan antioxidanten en gezonde vetzuren bevatten. Olijven die zwart of donker paars zijn, zijn (over)rijp, wat resulteert in een aanzienlijk lagere kwaliteit olie.
Rijpe olijven hebben een hoger oliegehalte, maar de olie is van mindere kwaliteit en mist de complexiteit van smaak en voedingswaarde die groene olijven bieden. De oogst bij Finca Treurer vindt plaats in oktober, een maand waarin de olijven zich in de optimale fase van rijping bevinden. Door vroeg in het seizoen te oogsten, wanneer de olijven nog groen zijn, kan Treurer extra vierge olijfolie produceren met een rijke, volle smaak en maximale gezondheidsvoordelen. Dit oogstproces weerspiegelt hun toewijding aan kwaliteit boven kwantiteit, waarbij elke stap in de productie is gericht op het behouden van de hoogste standaarden voor hun olijfolie.
Na de oogst worden de olijven direct naar de oliemolen gebracht, waar ze zorgvuldig worden gewassen, gemalen, en ondergaan ze de eerste koude persing, waarbij de temperatuur tijdens het hele proces niet boven de 20 graden Celsius komt. Dit is essentieel om de versheid en voedingswaarde van de olie te behouden. De olie wordt vervolgens gefilterd en opgeslagen in roestvrijstalen tanks onder gecontroleerde omstandigheden, wat oxidatie voorkomt en de kwaliteit waarborgt.
Wat Finca Treurer bijzonder maakt, is dat de olijfolie pas wordt gebotteld wanneer er daadwerkelijk een bestelling wordt geplaatst. Dit minimaliseert de blootstelling aan licht en zuurstof, waardoor de olie zijn optimale versheid behoudt totdat deze bij de consument aankomt. Elke fles vertegenwoordigt daardoor een uniek product dat het resultaat is van jarenlange toewijding en vakmanschap.
Na het extraheren van de olie blijven de pulp, pitten en andere bijproducten over. Deze worden niet zomaar weggegooid, omdat ze snel toxisch kunnen worden en schade kunnen toebrengen aan de bodem en het water als ze niet goed worden beheerd. In plaats daarvan worden ze zorgvuldig gecomposteerd en omgezet in waardevolle organische meststoffen. Deze compost wordt vervolgens teruggegeven aan de olijfgaarden, waar het dient als natuurlijke voeding voor de bomen.
Door de restproducten te composteren, verminderen ze niet alleen afval, maar ondersteunen ze ook de gezondheid van hun bomen zonder het gebruik van chemische meststoffen. Dit proces draagt niet alleen bij aan een betere bodemkwaliteit, maar zorgt er ook voor dat het immuunsysteem van de olijfbomen sterk blijft, waardoor ze beter bestand zijn tegen externe pathogenen en ziekten. Dit duurzame proces is essentieel voor het behoud van de natuurlijke balans in de olijfgaarden.
Hoe kijkt de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) hier tegenaan?
In de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) wordt olijfolie geassocieerd met het element Aarde, dat staat voor stabiliteit, voeding en het ondersteunen van de spijsvertering. Het element Aarde is verbonden met de milt en de maag, organen die verantwoordelijk zijn voor het verteren en omzetten van voedsel in energie. Hoogwaardige extra vierge olijfolie speelt een belangrijke rol in het voeden en ondersteunen van deze functies.
Daarnaast heeft olijfolie een bijzondere waarde voor het element Hout, dat verbonden is met de Lever en Galblaas. De Lever reguleert de vrije stroom van Qi (levensenergie) door het lichaam en is verantwoordelijk voor ontgifting en het bewaren van emotioneel evenwicht. Extra vierge olijfolie, met zijn rijke antioxidanten en gezonde vetzuren, helpt de Lever te beschermen tegen oxidatieve stress en ontstekingen, waardoor de Lever optimaal kan functioneren. Oxidatieve stress is een toestand waarin er een schadelijke onbalans is tussen vrije radicalen en antioxidanten in het lichaam, wat kan leiden tot cel- en weefselschade.
Yin-energie, die de koesterende en hydraterende kracht in het lichaam vertegenwoordigt, wordt door olijfolie versterkt. Deze olie helpt het lichaam te hydrateren en te voeden, wat essentieel is voor het behouden van innerlijk evenwicht en rust. Het ondersteunt niet alleen de spijsvertering, maar helpt ook om het lichaam te beschermen tegen uitdroging en oververhitting.
Kies je voor gewone olijfolie of lage kwaliteit extra vierge olijfolie, dan loop je het risico dat je je lichaam meer belast dan ontzorgt. Alles wat je lever niet hoeft op te ruimen, geeft meer energie om aan de slag te gaan met de echt voedende stoffen die in hoogwaardige extra vierge olijfolie te vinden zijn, zoals bescheiden hoeveelheden vitamine E en K, en een overvloed aan gunstige vetzuren.
Vanuit de TCG wordt geadviseerd om olijfolie niet te verhitten, omdat dit de olie kan omzetten in een toxische stof die het lichaam belast. Wanneer olijfolie wordt verhit, vooral boven zijn rookpunt, kunnen schadelijke verbindingen ontstaan die de lever extra belasten en ontstekingsreacties in het lichaam kunnen veroorzaken.
Het rookpunt van olijfolie, dat varieert tussen ongeveer 160°C en 190°C voor extra vierge olijfolie, is de temperatuur waarbij de olie begint te roken en chemische veranderingen ondergaat. Bij het bereiken van dit punt kunnen de gezonde vetten en antioxidanten in de olie degraderen, en vormen zich schadelijke stoffen zoals vrije radicalen en transvetten. Volgens TCG verstoren deze verhitte vetten de interne balans en de Qi-stroom (levensenergie) in het lichaam, wat kan bijdragen aan een verhoogde toxiciteit en verminderde vitaliteit.
Om deze redenen gebruik ik liever ghee of kokosolie met geur als ik op hogere temperaturen wil bakken. Deze vetten hebben een hoger rookpunt en behouden hun gezonde eigenschappen beter bij verhitting, waardoor ze veiliger en effectiever zijn voor het bereiden van warme gerechten.
.
Recept: gemarineerde sinaasappelschijfjes met kaneel, honing en olijfolie
Hier is een eenvoudig en heerlijk recept voor gemarineerde sinaasappelschijfjes met kaneel, honing en olijfolie, perfect voor de zomermaanden of als gezond nagerecht.
Ingrediënten:
- 2 grote biologische sinaasappels
- 2 á 3 eetlepels (biologisch) hoogwaardige extra vierge olijfolie
- 1 eetlepel honing (bij voorkeur rauw en biologisch)
- 1/2 theelepel kaneel
Bereidingswijze:
1. Schil de sinaasappels en snijd ze in dunne schijfjes. Verwijder de pitjes indien nodig.
2. Meng in een kleine kom de olijfolie, honing en kaneel tot een gladde saus.
3. Leg de sinaasappelschijfjes op een serveerschaal en besprenkel ze met de marinade. Zorg ervoor dat de schijfjes goed bedekt zijn.
4. Laat de gemarineerde sinaasappelschijfjes minimaal 15-20 minuten rusten, zodat de smaken goed kunnen intrekken.
5. Serveer op kamertemperatuur of gekoeld.
Tip:
Dit gerecht kan ook worden verrijkt met een handvol gehakte noten of verse munt voor extra textuur en frisheid.
Geniet van dit verfrissende en gezonde )na)gerecht.
Liefs,
Sharon
Bronnen:
[1] https://drfarrahmd.com/2018/11/the-olive-oil-scam-if-80-is-fake-why-do/
[2] https://www.ucdavis.edu/news/most-imported-olive-oils-don%E2%80%99t-match-%E2%80%98extra-virgin%E2%80%99-claims-study-finds
